Bij teven hebben we het meestal over steriliseren wanneer we het hebben over de operatie om de teef onvruchtbaar te maken. Eigenlijk is dit fout want volgens de definitie van castreren wordt een teef door de dierenarts gecastreerd en niet gesteriliseerd. Bij steriliseren wordt de eileider (of bij mannelijke dieren de zaadleider) afgebonden. Hierdoor treedt onvruchtbaarheid op, maar verder blijft alles hormonaal gewoon werken.
Bij honden willen we naast onvruchtbaarheid ook dat de hormonale werking verdwijnt van het geslachtsapparaat.
Alleen dan stopt ook de loopsheid, vermindert de kans op melkkliertumoren enorm, treedt er geen schijnzwangerschap meer op enz.
Om dit te bereiken moeten we de eierstokken verwijderen omdat daar de hormoonproductie plaatsvindt.
Wanneer de eierstokken (en soms ook de baarmoeder) verwijderd worden heet dat: castratie.
Een teef wordt dus gecastreerd.
Loopsheid
Wilde hondachtigen zijn 1 maal per jaar loops en sommige van onze huishonden (de rassen die nog heel dicht bij de natuur staan) zijn ook maar 1 maal per jaar loops. De meeste huishonden zijn gemiddeld 2 maal (soms 3 maal) per jaar loops.
De loopsheid duurt van begin tot eind ongeveer 3 weken.
De hond is niet de hele loopsheid vruchtbaar en de duur van de vruchtbaarheid is ook niet voor iedere hond gelijk. Voor het gemak (indien er geen nestje gewenst is), is het verstandig om de teef tijdens de gehele loopsheid weg te houden bij reuen!
Meestal treedt de eerst loopsheid op tussen de 6 tot 9 maanden leeftijd. De teef wordt aantrekkelijk voor reuen, gaat in meer of mindere mate bloed verliezen en vaak is er zwelling van de vulvalippen te zien.
Drachtig?
Hoe weet ik of mijn hond drachtig is?
Er zijn verschillende mogelijkheden om er achter te komen of een hond drachtig is. De onnauwkeurigste methode is het voelen van de buik. Tussen de 24ste en 32ste dag na dekking kan de dierenarts de jonge vruchtjes in de buik voelen. Een veel zekerdere methode is het maken van een echoscopie. Na 4 weken dracht kunnen we met echoscopie zien worden of er dracht is of niet. Hoe verder in de dracht een hond komt, hoe meer we het natuurlijk ook aan de buitenkant kunnen zien: een hele dikke schommelende buik en het dik worden van de tepeltjes zullen een naderende geboorte ook verraden.
Draagtijd
Gemiddeld duurt de dracht van de teef 62 dagen, maar dat kan ook een paar dagen meer of minder zijn.
Vaak wordt gezien dat een dracht met veel pups korter duurt en een dracht met weinig pups langer.
Als er weinig pups in de buik zitten dan mag de dracht ook weer niet te lang duren, want dan worden de pups te groot en kunnen ze er niet meer uit op de normale manier.
Een dracht met minder dan 3 pups mag niet langer dan 67 dagen duren en een dracht met meer dan 3 pups mag niet langer dan 70 dagen duren. Duren ze wel langer dan moet de geboorte opgewekt worden of moet er een keizersnede plaatsvinden. Om te weten hoeveel pups er (ongeveer) in de buik zitten kan bij ons in de praktijk een echo of een röntgenfoto gemaakt worden.
Voor- en nadelen van sterilisatie
Zoals bij iedere ingreep zijn er voor- en nadelen die tegen elkaar afgewogen kunnen worden. Voor iedere hond zal de beslissing wel of niet castreren door de eigenaar zelf genomen moeten worden. Uiteraard kunnen wij daarin adviseren. Hier volgen de belangrijkste voor- en nadelen van de castratie van de teef.
Voordelen:
- Wanneer de castratie zo vroeg mogelijk gedaan wordt (liefst zelfs vóór de eerste loopsheid!) is er een sterk gereduceerde kans op melkkliertumoren op latere leeftijd. Wanneer een teef niet of na de tweede loopsheid wordt gecastreerd, zullen bij 25% van deze teven op latere leeftijd melkkliertumoren ontstaan!
- Geen ongewenste dracht meer
- De teef kan niet meer loops worden
- Geen kans op schijnzwangerschapsverschijnselen
- Er is geen kans meer op tumoren/cystes meer aan baarmoeder en eierstokken
- Geen kans meer op baarmoederontsteking
Nadelen:
- Er is bij iedere operatie een zeker risico, echter in de regel zijn het gezonde (jonge) dieren die gecastreerd worden. Verder doen wij er alles aan om het operatie-risico te minimaliseren. We onderzoeken de dieren voor de narcose (zie ook pre-anaesthetisch bloedonderzoek), gebruiken uitstekende narcosemiddelen en we optimaliseren onze chirurgietechnieken continu.
- Soms kan incontinentie op latere leeftijd ontstaan. Het blijkt dat sommige grote (staartloze) hondenrassen (boxer, rottweiler) iets grotere kans hebben om incontinent te worden jaren na de castratie. Het blijkt dat de vrouwelijke hormonen invloed hebben op de sluitspier van de blaas. Echter het komt voornamelijk bij staartloze dieren voor. Indien het kort couperen van de staart inderdaad ook invloed heeft, dan zullen we het incontinentie probleem niet veel meer zien aangezien couperen nu verboden is.
- In de regel werken medicijnen heel goed, wanneer de incontinentie optreedt.
- Omdat de stofwisseling na de castratie kan veranderen, kan ‘aanleg tot dik worden’ ontstaan. Om dit te voorkomen krijgt u na de operatie een voedingsadvies.
- Bij sommige hondenrassen kan de vachtstruktuur veranderen. Dit komt soms voor bij rassen met iets langere vacht zoals de Berner Senner. De vacht kan dan wat stroef en droog worden en lastiger te kammen.
- Een heel enkele keer treden gedragsveranderingen op. Heel soms lijkt het karakter iets te veranderen door het wegnemen van de vrouwelijke hormonen.
- In tegenstelling tot castratie bij de reu is deze eventuele karakterverandering niet te voorspellen. Soms is de karakterverandering vervelend, soms juist gewenst.
Eenmaal gecastreerd kan de teef NOOIT meer drachtig worden, een herstel-operatie is niet mogelijk.
Alternatieven voor sterilisatie
Een hele belangrijke reden om vroeg te castreren is om de kans op melkkliertumoren op latere leeftijd zoveel mogelijk te verkleinen. Dit betekent vóór de eerste loopsheid. In Amerika castreren ze pups al, maar wij vinden dat in verband met het hogere narcose-risico te vroeg. Op 6 maanden leeftijd zijn honden ‘narcose-volwassen’ en kunnen ze, met minder risico dan een pup, onder narcose. De eerste loopsheid treedt gemiddeld op tussen 6 en 9 maanden leeftijd. Hierom adviseren wij de castratie op 6-7 maanden leeftijd. Is de teef al één of meerdere keren loops geweest, dan wordt castratie aanbevolen 3 maanden na aanvang van de laatste loopsheid.
